Als je open leermaterialen maakt, deelt en hergebruikt, is samenwerking met andere docenten heel belangrijk. In een actieve vakcommunity wordt samenwerken makkelijker. Met dit stappenplan bouw je een community rond open leermaterialen op. Heb je al een community, dan helpt dit stappenplan je om specifiek aan de slag te gaan met open leermaterialen.
Good practice Vakcommunity 4TU.Ethics
Lees hier de good practice over de vakcommunity 4TU.Ethics.
Tijn Borghuis, managing director 4TU.Ethics: 'In 2007 werd het virtuele instituut 4TU Centre for Ethics and Technology opgericht, in eerste instantie met drie technische universiteiten en een sterke focus op onderzoek. Onderwijs over ethiek aan ingenieursopleidingen is de laatste jaren echter enorm gegroeid. Het is veel meer dan een verplichte theorieles: studenten buigen zich over casestudies en leggen hun eigen ontwerpen langs een ethische meetlat. De onderwijsmethodes werden informeel wel verspreid, maar vooral onder directe collega's, die als het nodig is even op de gang overlegden over het leermateriaal.
Al langer bestond de wens om leermaterialen systematisch te presenteren en redigeren, zodat ze ook bruikbaar zijn zonder dat je de docent in kwestie opzoekt. Sinds september 2019 doen we mee met de Stimuleringsregeling open en online onderwijs, onder de naam 4TU.Ethics. Voor de organisatie van het project 'Ethics Education for Engineers' maken we gebruik van het bestaande management team van 4TU Centre for Ethics and Technology. Lavinia Marin is de projectleider.
We zijn begonnen met het verzamelen van bestaande materialen. Je vindt ze via edusources.nl, waar ze zijn verzameld op de 4TU.Ethics community-pagina. Het gaat om allerlei vormen van casus-gebaseerde oefeningen, van rollenspel tot debat tot literatuurstudie. Aan het materiaal willen we nog een korte uitleg toevoegen van de gebruikte ethische begrippen en van de onderwijsvormen. Iedere deelnemende instelling beschikt over een eigen redacteur, die het leermateriaal in een goede vorm zet en eventuele vragen over het materiaal aan de docent voorlegt. Ten slotte kijkt er een panel van hoogleraren naar de leermaterialen. Voorziet het in de behoefte? Mist er iets? Is er sprake van een goede balans? We willen geen dubbelingen in de collectie. Als er meerdere materialen zijn over hetzelfde onderwerp, bijvoorbeeld over zelfrijdende auto's, dan laten we de docenten overleggen, al levert dat tot nu toe eerder meer dan minder materialen op doordat het overleg docenten op nieuwe ideeën brengt.
De volgende stap is het maken van nieuwe materialen. In 2 jaar willen we er minimaal 60 opleveren, maar vooral willen we een proces ontwikkelen waarbij er verse aanvoer van leermaterialen blijft komen nadat het project is beëindigd. In eerste instantie doen we dat door de leden van 4TU Ethics in beweging te brengen. We geven presentaties bij de lokale colloquia en vragen mensen om input. Later zullen we ook andere samenwerkingsverbanden betrekken, zoals met hbo's en onze internationale contacten.'
Tips van Tijn
- Stel redacteuren aan. Het kost substantieel tijd om leermaterialen open te maken. Dankzij de Stimuleringsregeling kunnen we daarvoor mensen vrijmaken.
- Maak gebruik van bestaande structuren en netwerken. Het 4TU Centre for Ethics and Technology organiseert een jaarlijkse onderzoeksdag, diverse conferenties en workshops. Er zijn allerlei plekken waar we over het project kunnen vertellen. Het helpt ook dat veel leden elkaar al kennen.
- Spreek docenten persoonlijk aan met de vraag of ze geschikt materiaal hebben. Wat in ieder geval níet werkt, is vanuit de opleidingsdirecteur een mail versturen met de opdracht om open leermaterialen te ontwikkelen.
Factsheet 4TU.Ethics
- Aantal leden: 90
- Doelgroep: docenten ethiekonderwijs aan ingenieursopleidingen
- Instellingen: TU Delft, TU Eindhoven, Universiteit Twente, Wageningen University & Research
- Oprichtingsdatum: 4TU.Ethics in 2007, project Ethics Education for Engineers in 2019
- Aantal leermaterialen: 12 casus-gebaseerde oefeningen
- Voornaamste doel: het systematisch aanbieden van leermaterialen voor hergebruik