‘Tijdens colleges kun je vragen stellen via de chat en de docent beantwoordt die dan direct. Ik durf online ook sneller vragen te stellen dan in een volle collegezaal.’
'Ik durf online sneller vragen te stellen dan in een volle collegezaal'
Sinds de lockdown in maart dit jaar veranderde het leven van studenten ingrijpend. Drie van hen vertellen hoe zij de overgang naar online onderwijs hebben ervaren. Grootste uitdaging in hun ogen? Jezelf letterlijk bij de les houden.
Jelmer Schinkel, student Human Resource Management aan ROC TOP Amsterdam, vindt online les een hele switch. “Bij fysiek onderwijs kun je terugvallen op contact met je docent en klasgenoten. Nu komt veel verantwoordelijkheid bij jezelf te liggen.” Voor Femke Zomerman, masterstudent Food Technology aan de WUR, was de overgang minder groot. “Colleges werden altijd al opgenomen, zodat je live mee kunt kijken. Groepsopdrachten zijn wel echt anders, die lopen nu via Skype. Normaal kun je constant overleggen met je eigen groepje. Nu moet je meer afspreken wie wat doet en ga je apart aan de slag.” Sam Mulder, student Creative Business aan de Hogeschool vanAmsterdam, zat in maart vanwege de lockdown ineens zonder afstudeerstage. Intussen is hij een nieuwe studie begonnen, volledig online. “Ik moet nog steeds mijn weg erin vinden en mezelf motiveren om aan het werk te gaan. Het helpt niet als je de hele week thuis zit en saaie verslagen moet maken. En normaal krijgen studenten camera’s van school, nu moesten we zelf op 1,5 meter met onze mobiel filmen.”
Veel improviseren
Femke herkent dat wel. “Eerst was ik heel gemotiveerd en had ik zin om uit te zoeken hoe alles werkt. Dat zakt nu hard weg, omdat je alles alleen moet doen. We hebben in huis een tijdje een minibieb gehad om samen te studeren.” Ook Jelmer mist het houvast van naar college gaan. “Je komt pas je bed uit als je college hebt en maakt tussendoor ontbijt klaar. Anders ga je om 8.00 uur de deur uit en ben je al twee uur wakker voor college begint.” Voor Sam is het veel improviseren. “Je moet alles online voorbereiden en je ontmoet elkaar maar één dag op 1,5 meter. Dat is niet heel praktisch. Wel zijn de teams ingericht naar regio, zodat we makkelijker een keer fysiek bij elkaar kunnen komen”, vertelt hij. “Onderzoek en colleges gaan veel via Teams en Zoom, dat is voor docenten ook nog wennen. Soms valt hun internet uit of klagen ze dat ze weinig feedback krijgen.”
Grote vraag naar expertise
Doordat er vanwege de coronacrisis geen onderwijs op locatie mogelijk was, ontstond grote vraag naar expertise en faciliteiten rond online onderwijs. SURF biedt onderwijsinstellingen daarom extra ondersteuning. Bijvoorbeeld met de vraagbaak Online Onderwijs en verschillende webinars in samenwerking met partners in het onderwijsveld. Daarnaast staat op SURF.nl een overzicht van het grote aanbod aan tools voor online onderwijs en van de uitdagingen die het combineren van online onderwijs met face to-face onderwijs met zich meebrengt. Tot slot organiseerde SURF voor het ministerie van OCW de stimuleringsregeling Open en online onderwijs. Op de site is informatie te vinden over projecten van deelnemende instellingen.
Minder contact
Online ervaringen met de communicatie tussen studenten en docenten wisselen. Jelmer: “Als je bezig bent met een opdracht en je hebt een vraag, dan kun je die niet tijdens de les stellen. Wel via mail, maar dan gaat er weer een dag overheen voor je verder kunt. Verder zijn de sociale contacten met docenten en klasgenoten heel erg lastig nu.” Femke is positiever. “Tijdens colleges kun je vragen stellen via de chat en de docent beantwoordt die dan direct. Ik durf online ook sneller vragen te stellen dan in een volle collegezaal.” Sam mist het persoonlijk contact. “Laatst zaten we voor het eerst in maanden met z’n drieën in de collegezaal. Het was zo fijn te merken dat zij bij de studie tegen dezelfde problemen aanliepen als ik.”
‘Online tentamen doen gaat prima. Ten minste: zo lang je laptop niet uitvalt, internet het blijft doen en je huisgenoten niet binnenkomen.’
Wennen
Online examens en opdrachten doen is wennen. Sam: “Op maandag ga ik naar de ‘klant’ oftewel de docent voor het maken van een website en huisstijl. Eén keer per dag komt hij vragen hoe het gaat. Eerst hadden ze een programma om 24/7 met ons mee te kijken. Dat vonden we te heftig. Nu gebeurt dat alleen nog steekproefsgewijs.” Femke moest voor haar tentamens een programma downloaden en er van tevoren al een keer mee oefenen. “Bij het beantwoorden van de vragen gingen camera en microfoon aan en werd je opgenomen. Dat werkt prima zo lang je laptop niet uitvalt, internet het blijft doen en je huisgenoten niet binnenkomen”, lacht ze. Jelmer heeft de meeste toetsen fysiek kunnen doen op 1,5 meter. “Ik heb ook wat online toetsen geskipt om ze fysiek te kunnen inhalen. Nu corona langer duurt, is het afwachten of dat lukt.”
Voordelen combineren
Voor de nabije toekomst verwachten ze alle drie een combinatie van online en fysiek onderwijs. “Het zou mooi zijn als je de voordelen van beide kunt combineren”, stelt Femke. En dan de techniek optimaliseren, aldus Sam. “Nu zie je bij tentamens twee uur lang je eigen hoofd in het scherm, daar word ik heel nerveus van.” Jelmer geeft aan dat de informatiestroom beter kan. “Nu krijg je veel via mail en de rest tijdens Teams-sessies. Als alles via één kanaal wordt toegestuurd, weet je zeker dat je alles hebt.” Volgens Femke is de grootste uitdaging om studenten letterlijk bij de les te houden. “Bij al die vrijheid en eigen verantwoordelijkheid bieden verplichte meetings en opdrachten structuur. Dan moet je wel.”
'Ik durf online sneller vragen te stellen dan in een volle collegezaal' is een artikel uit de december-editie van SURF Magazine 2020.
Tekst: Wilma Schreiber
Foto: Maartje Kuperus