Learning spaces

Learning spaces ondersteunen activerend onderwijs goed en helpen studenten bij het ontwikkelen van de 21e eeuwse vaardigheden. De fysieke ruimtes bieden uitgebreide didactische mogelijkheden, stimuleren leerprocessen en zijn in sommige gevallen technologierijk. Maar hoe ontwikkel je learning spaces? Hoe zorg je ervoor dat ze optimaal benut worden?

Learning Spaces (Credits: Jasper van Winden)

Docent-engagement

Een belangrijke uitdaging bij het gebruik van innovatieve learning spaces is hoe we onze docenten zover krijgen om daadwerkelijk te doceren in deze ruimtes.

De SIG Learning Spaces heeft een document opgesteld dat je kan helpen bij het verhogen van docent-engagement voor innovatieve onderwijsruimtes. Hieronder staat de samenvatting van deze uitgave.

Docent-engagement - 4 aandachtsgebieden

Hoe zorgen we voor bevlogenheid bij de gebruikers van innovatieve learning spaces? De Special Interest Group voor Learning Spaces vindt het belangrijk om er voor te zorgen dat de docent engagement vergroot gaat worden. De factoren die van invloed zijn op docent engagement wordt benaderd vanuit vier aandachtsgebieden: organisatie, beheer, ondersteuning en communicatie. Hieronder per aandachtsgebied een korte beschrijving.

Organisatie

Met zowel de informele en formele organisatiecultuur en -structuur kun je ervoor zorgen dat er meer gebruik gemaakt gaat worden van de learning spaces.

Beheer

Zorg dat de roostering van de ingeroosterde ruimte aansluit op de (werkvorm)wensen van de docent en de karakteristieken van het vak.

Ondersteuning

Docent ondersteuning moet optimaal zijn. Zoveel mogelijk technische alsmede didactische drempels moeten worden weggenomen. Organiseer workshops, instructiebijeenkomsten, een-op-een begeleiding en do-it-yourself ondersteuning.

Een mogelijkheid bijvoorbeeld is om studenten op te leiden als ondersteuner of om docenten pas toegang te geven tot een ruimte als ze een introductie hebben bijgewoond.

Communicatie

Effectieve communicatie rondom innovatieve onderwijsruimtes is essentieel om de engagement van docenten te verhogen, en draagt direct bij aan het succes van dergelijke projecten. Communiceer zowel intern als extern en sluit aan bij de gangbare benamingen voor deze ruimtes, zie Onderwijsruimtes [link tabblad 3].

Wil je meer weten hoe je de docent engagement kunt vergroten? Lees dan het uitgebreide document Verhogen van docent-engagement voor innovatieve onderwijsruimtes. En bekijk onderstaande voorbeelden.

3 praktijkvoorbeelden

De instellingen Universiteit Utrecht, KU Leuven en de Universiteit van Amsterdam en delen hun best practices en best failures bij het stimuleren van het gebruik van innovatieve learning spaces, aan de hand van vier aandachtsgebieden: organisatie, beheer, communicatie en ondersteuning.

Universiteit Utrecht – Active Learning Classroom

De realisatie van de Active Learning Classroom van Universiteit Utrecht is geïnspireerd op het concept en onderzoek van de Universiteit van Minnesota. Het is een collaboratieve onderwijsruimte, waarbij de docent opereert vanuit het midden van de zaal en acht groepen van zes studenten de beschikking hebben over een zit-sta tafel, scherm en whiteboard. De docent heeft controle over wat op ieder scherm vertoond wordt: de content van de docent, van het eigen groepje, of van een ander groepje.

Lees meer over de Active Learning Classroom van de UU.

Universiteit Utrecht active learning classroom

KU Leuven – Hybrid Virtual Classroom

In het voorjaar van 2019 besloot KU Leuven om de bestaande specifieke lerarenopleidingen (SLO) te vervangen door 10 nieuwe masteropleidingen. KU Leuven is een multi-campusuniversiteit en deze educatieve masters worden georganiseerd op 9 verschillende locaties in Vlaanderen. Om deze splinternieuwe opleiding te faciliteren kozen zij ervoor om een hybrid virtual classroom te installeren. Zij kozen voor flexibel meubilair, wat betekent dat zij snel konden schakelen tussen een collaboratieve opstelling met 6 groepen en een klassikale opstelling. Via videoconferentie kunnen studenten op afstand individueel of in een groep inbellen om synchroon de les volgen.

Lees meer over de Hybrid Virtual Classroom van KU Leuven.

KU Leuven Hyrid virtual classroom

Universiteit van Amsterdam – Active Learning Classrooms

Vanaf 2012 is regelmatig geëxperimenteerd met innovatie in onderwijsruimtes bij de Universiteit van Amsterdam. Bij alle experimenten ligt de nadruk op het ondersteunen van het actief leren, een stroming die sinds begin deze eeuw in het hoger onderwijs opgekomen is, en meer uitgaat van student gecentreerde concepten. Het gaat om interactie tussen studenten onderling, interactie tussen groepen en de interactie tussen docent en student.

Lees meer over Active Learning Classrooms van de UvA

UvA learning spaces

Meer informatie

Lees meer in de publicatie Verhogen van Docent Engagement voor Innovatieve Onderwijsruimtes.