Onderzoeksrapport Costs and Benefits of Research Communication: The Dutch Situation

Dure licenties wetenschappelijke publicaties

Universiteiten en hogescholen betalen miljoenen euro's per jaar voor toegang tot wetenschappelijke publicaties. Het bedrijfsleven, kleinere hogescholen en andere partijen in de samenleving hebben vaak geen geld voor deze dure licenties. Als wereldwijd een zogenaamd openaccess-model wordt toegepast, worden artikelen openbaar toegankelijk. Volgens Houghton levert dit niet alleen een aanzienlijke besparing op aan licentiekosten, maar verbetert het ook de toegankelijkheid van onderzoeksinformatie, voor zowel onderzoekers als de samenleving in brede zin.

Openaccess-model grootste voordeel

In de studie zijn drie publicatiemodellen vergeleken. Het grootste voordeel biedt het openaccess-model waarbij de onderzoeksfinancier of -instelling betaalt voor publicatie en het artikel vervolgens vrij toegankelijk is. Dit kan leiden tot een jaarlijks voordeel van 133 miljoen euro. Zelfs in het geval dat Nederland als enige land kiest voor dit publicatiemodel en daarnaast de licenties voor tijdschriften aanhoudt, wordt nog altijd een voordeel van 37 miljoen behaald.

Onderzoeksresultaten open toegankelijk maken

Het rapport concludeert dat niet alleen op lange termijn belangrijke voordelen zijn te behalen. Ook gedurende een transitiefase zal een positief maatschappelijk effect uitgaan van het meer open toegankelijk maken van onderzoeksresultaten.

Het onderzoek is uitgezet door SURF, geleid door professor John Houghton van het 'Centre of Strategic Economic Studies' aan de Victoria University in Melbourne, Australie, en uitgevoerd in samenwerking met Jos de Jonge en Marcia van Oploo van EIM Business & Policy Research in Nederland. Het Nederlandse onderzoek is een vervolg op de Australische studie 'Research Communication Costs, Emerging Opportunities and Benefits' (Houghton et al. 2006) en de Engelse (JISC) studie 'Economic Implications of Alternative Scholarly Publishing Models'.