Universiteit Utrecht – Active Learning Classroom
De Active Learing Classroom is een collaboratieve onderwijsruimte, waarbij de docent opereert vanuit het midden van de zaal en acht groepen van zes studenten de beschikking hebben over een zit-sta tafel, scherm en whiteboard.
De realisatie van deze Active Learning Classroom in (2019) was geïnspireerd op het concept en onderzoek van de Universiteit van Minnesota (Baeplar et al., 2016).
Organisatie en beheer
Deze onderwijsruimte is bottom-up ontstaan op initiatief van een docent die gebruik maakte van het Teaching & Learning Lab van de Universiteit. Met dit experiment toonde hij aan wat de meerwaarde is van een Active learning classroom voor het onderwijs. Het Teaching & Learning Lab is een flexibele proeftuin, waarin docenten nieuwe onderwijsconcepten kunnen uitproberen en testen. Als een concept succesvol is, krijgt deze een permanente plaats aan de universiteit.
Het beheer van alle onderwijszalen is gecentraliseerd. De roostering van zalen is opgedeeld in regio’s. Een samenwerking van drie faculteiten heeft het eerste recht om deze innovatieve onderwijsruimte te boeken. Na een vastgestelde uitwisseldatum is de zaal beschikbaar voor alle faculteiten. Op dit moment wordt verkend om mogelijk te maken dat docenten van alle faculteiten dit soort innovatieve onderwijszalen direct kunnen laten roosteren.
Voor de zaal is een poortwachter ingesteld. Dat betekent dat de onderwijszaal niet wordt meegenomen in de standaardroostering voor reguliere onderwijsactiviteiten, maar dat het onderwijs pas hierin geroosterd wordt na goedkeuring van de poortwachter. Deze persoon treedt ook op als ambassadeur en heeft een intake-gesprek met docenten voor zij de zaal kunnen gebruiken. Dit zorgt ervoor dat docenten die lesgeven in deze zaal hiervoor bewust hebben gekozen en weten wat zij kunnen verwachten.
Communicatie
Met interne communicatie hebben zij zich gericht op het informeren en betrekken van collega’s via workshops en presentaties, die twee keer per maand werden georganiseerd. In de beginperiode hebben zij actief ingezet op het laten plaatsvinden van heisessies en vergaderingen in de onderwijsruimte. Als start van de bijeenkomst werd dan een korte introductie gegeven in de zaal. Ook al waren deze sessies niet altijd onderwijs gerelateerd, ze hebben een grote bijdrage geleverd aan de bekendmaking van deze onderwijsruimte. De poortwachter/ambassadeur speelt een sleutelrol in het geven van deze presentaties.
Ondersteuning
Nu het aantal innovatieve onderwijsruimtes gestaag groeit bij de Universiteit Utrecht, wordt er een multidisciplinair operationeel team opgericht, specifiek voor deze vernieuwende onderwijszalen. Hierin zijn technische en didactische ondersteuning verenigd, alsook de evaluatie- en ambassadeursfunctie. Als wordt besloten dat ook roostering centraal gaat plaatsvinden, wordt hieraan ook de poortwachterfunctie en een roosteraar toegevoegd. Dit wordt zo ingestoken, omdat de ervaring heeft geleerd dat innovatieve onderwijszalen meer ondersteuning behoeven dan reguliere zalen en dat het daarbij van groter belang is dat technische en onderwijskundige expertise met elkaar samenwerken. Ook draagt deze opzet bij aan een sneller en beter iteratief verbeterproces voor de inrichting van de ruimtes. Waarbij verbeterpunten uit evaluaties direct kunnen worden geïmplementeerd.
Conclusie
Deze onderwijsruimte is succesvol in het bereiken van docenten die hierin hun onderwijs willen geven. Dit komt mede doordat een ambassadeur veel energie heeft gestoken om docenten persoonlijk kennis te laten maken met deze onderwijsruimte. Docenten hebben een persoonlijke intake gehad voor zij gebruik maken van de zaal wat ervoor zorgt dat zij technisch weten hoe de faciliteiten werken en didactisch de geplande onderwijsactiviteiten hebben doorgesproken.
Nu het aantal innovatieve onderwijszalen aan de Universiteit Utrecht toeneemt, wordt toegewerkt naar een professionalisering van de ondersteuningsorganisatie voor deze zalen. Er is nog weinig ervaring met deze nieuwe werkwijze, maar het idee is dat één multidisciplinair ondersteuningsteam aanspreekpunt wordt voor alle innovatieve onderwijsruimtes die beschikbaar zijn voor de gehele universiteit. Dit team kan aan docenten direct integrale ondersteuning bieden en de universiteit kan hierdoor op instellingsniveau sneller leren en doorontwikkelen.
Meer informatie
Lees meer in het Artikel over de ontstaansgeschiedenis van deze Active Learning Classroom.