Use case: Vakcommunity Information Literacy geeft met edusources zelf het goede voorbeeld
Bibliotheekmedewerkers van onderwijsinstellingen ondersteunen docenten bij het delen van leermateriaal. De vakcommunity Information Literacy, waarin bibliotheekmedewerkers verenigd zijn, deelt zelf ook de eigen leermaterialen. Harrie van der Meer, voorzitter van de vakcommunity, vertelt waarom delen belangrijk is en welke rol edusources speelt.

Harrie: “Digitaal onderwijs, afstandsonderwijs: het zijn allemaal ontwikkelingen die zeer actueel zijn, zeker nu we met de coronacrisis te maken hebben. Daar willen we als bibliotheken natuurlijk ook op inspelen. Het delen en beschikbaar maken van digitale leermaterialen hoort daarbij. Bovendien zien we gewoon dat er behoefte is aan goede digitale leermaterialen. Als je materialen kunt hergebruiken, kan dat veel tijd schelen. Materialen zijn vaak wel beschikbaar, maar niet op 1 plaats. Dat maakt goed materiaal moeilijk vindbaar.” De vakcommunity Information Literacy is daarom een project gestart om hergebruik van digitale leermaterialen door bibliotheekmedewerkers te stimuleren.
Practice what you preach
“Wat we met het project verder willen bereiken is dat de kwaliteit van leermaterialen toeneemt”, vervolgt Harrie. “We hebben bijvoorbeeld een kwaliteitsmodel informatievaardigheid ontwikkeld. Dit is een lijst van criteria waaraan leermateriaal moet voldoen om 'geschikt voor gebruik' te zijn. Deze lijst kunnen docenten erbij houden als ze materialen ontwikkelen die ze willen delen. Zo’n kwaliteitsmodel legt de lat net wat hoger.
En tenslotte vinden we het belangrijk om via dit project zelf meer ervaring op te doen met het delen van leermaterialen. Dat onderwerp hoort namelijk steeds vaker bij de ondersteunende taak van de bibliotheken: we ondersteunen docenten hier al veel bij, en we stimuleren hen om leermateriaal open beschikbaar te stellen. Dus dan is het goed om zelf ook te weten hoe het in de praktijk werkt. Practice what you preach.”
'We zien dat er behoefte is aan goede digitale leermaterialen. Als je materialen kunt hergebruiken, kan dat veel tijd schelen.'
Gelijk ingestapt in de pilot van SURF
Om zelf leermaterialen beschikbaar te kunnen stellen, kwam de vakcommunity uit bij SURF. Harrie: “We hadden al veel contact met SURF, vandaar dat we wisten dat de pilot voor een landelijk zoekportaal eraan kwam. En dat was op het goede moment, we zijn gelijk ingestapt. Door met SURF in zee te gaan, dragen we bij aan het tot stand komen van een goed systeem voor het hele onderwijs, waar we zelf dus ook de vruchten van kunnen plukken.”
400 materialen beschikbaar
Inmiddels heeft de vakcommunity de dienst edusources in gebruik genomen, en 400 leermaterialen rond informatievaardigheden beschikbaar gemaakt via dit platform voor digitale leermaterialen. De workflow is zo ingericht dat docenten het materiaal via de vakcommunity-website indienen. Een aantal leden van de vakcommunity hebben de rechten om de materialen vervolgens online te zetten in edusources.
“edusources is begin 2021 gelanceerd, dus het is nog te vroeg om te zeggen hoe en hoeveel het gebruikt wordt”, aldus Harrie, “maar we gaan dit natuurlijk evalueren. We zijn in elk geval enthousiast, en onderzoeken de mogelijkheden voor internationale uitbreiding van het project, met collega’s in de UK, Schotland, Ierland, Duitsland, Oostenrijk en Nieuw-Zeeland. We vergelijken platforms, waarbij we vooral ook kijken of er goede koppelingen te maken zijn met bestaande systemen. Want je wilt natuurlijk niet alle leermaterialen opnieuw in moeten voeren.”
'Via SURF dragen we bij aan een goed platform voor het hele onderwijs, waar we zelf dus ook de vruchten van kunnen plukken.'
Wensenlijstje
edusources werkt al goed, vindt Harrie, zeker voor zo’n nieuwe dienst. “Natuurlijk hebben we nog wel een wensenlijstje voor de ontwikkelaars. Het zou mooi zijn als we het zoekvenster van edusources kunnen integreren in onze eigen website. De mensen van SURF zijn inmiddels bezig om de doorzoekbaarheid van video’s te verbeteren, dat vinden we ook een mooie nieuwe feature. En een wens van ons is dat het ook mogelijk wordt om binnen edusources samen aan nieuwe materialen te werken.”
Over de vakcommunity Information Literacy

De vakcommunity Information Literacy (officieel de ‘UKB/SHB werkgroep Information Literacy’) bestaat uit 12 kernleden, van 12 instellingen: 6 uit het wo en 6 uit het hbo, en heeft daarnaast vertegenwoordigers vanuit elke hogeronderwijsinstelling. De leden zijn bibliotheekmedewerkers die onderwijs geven in informatievaardigheid. Kort gezegd is dat de vaardigheid om effectief informatie te vinden, te beoordelen en op een kritische en ethische manier te gebruiken.
De vakcommunity zet zich in voor kwaliteit en standaardisatie van het vakgebied information literacy, kennisdeling over dit vakgebied en ook het delen en ontwikkelen van leermaterialen over informatievaardigheid. Er zijn daarnaast thema’s die in projecten worden aangepakt.
Over de stimuleringsregeling Open en online onderwijs
Leermaterialen delen en hergebruiken biedt kansen voor innovatie en kwaliteitsverbetering van het hoger onderwijs. Het ministerie van OCW stelt jaarlijks geld beschikbaar om dit te stimuleren, via de stimuleringsregeling Open en online onderwijs, pijler Open leermaterialen.
Lees meer over de stimuleringsregeling
Bekijk andere projecten van open leermaterialen