Wat gaan we als coöperatie doen in 2021 en 2022?
Als ooit het belang van digitalisering van onderwijs en onderzoek groot is geweest, was dat wel afgelopen jaar. In recordtempo hebben we ingezet op digitalisering. We naderen nu het einde van een heel intensief jaar. In 2021 starten we met de realisatie van het SURF 2Jarenplan 2021-2022.
Dit plan is de uitkomst van een uitvoerige dialoog die we in 2020 voerden met de leden. Ingedeeld in vijf sectoren hebben zij prioriteiten opgehaald, besproken en beschreven. Niet alleen binnen elke sector, maar ook tussen de sectoren is het gesprek over de koers van de coöperatie gevoerd. En ook hier geldt: prioriteiten stellen is keuzes maken, en dat hebben we gedaan. De komende twee jaar gaan we onze gezamenlijke ambities binnen zeven thema’s realiseren. Een overzicht van de afspraken die we gemaakt hebben voor de komende twee jaar:
‘Het was een gouden greep om research en overig bij elkaar te voegen voor dit proces. Het is vruchtbaar om in een peergroup met elkaar over dingen te discussiëren die je bezighouden. Ondanks het gemê-leerde, grote gezelschap hebben we goed focus kunnen aanbrengen en drie prioriteiten gekozen.’
Thema: Flexibilisering van onderwijs: keuzevrijheid voor de student
De student centraal en een leven lang ontwikkelen zijn duidelijk benoemde ambities. Als student in Nederland moet je zelf je curriculum kunnen bepalen: kiezen uit opleidingen van verschillende instellingen; tijd en plaats zelf invullen. Die keuzevrijheid vraagt wat van onze organisaties. We willen er met elkaar voor zorgen dat er geen administratieve of logistieke beperkingen zijn. SURF zorgt voor de gezamenlijke visie op een infrastructuur voor flexibel onderwijs. Daarin maken we met elkaar afspraken over standaarden, architectuur, en inter-nationale aansluiting. Ook het Versnel-lingsplan Onderwijsinnovatie met ict is hierop gericht. SURF biedt de technische oplossingen om de ambities te realiseren.
Mirjam Koster (mbo):
‘Laten we als hele onderwijskolom pleiten voor het toe-kennen van leerrech-ten aan studenten op het moment dat ze geboren worden, zodat ze hun eigen dossier hun leven lang kunnen opbouwen en stapelen. Zo bouwen we samen een coherent, modulair onderwijssysteem.’
Thema Research datamanagement: FAIR en veilig
Onderzoek floreert bij openheid. We willen alle onderzoeksdata volgens FAIR-principes (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable) beschikbaar gaan stellen. Hiervoor ontwikkelen we een gefedereerd data-ecosysteem voor data die met dezelfde standaarden en onder passende voorwaarden worden gedeeld, gebruikt en bewaard. Standaarden en voorwaarden spreken we met elkaar af. SURF stimuleert bovendien het gebruik, de monitoring en de waardering van open science door trainingen en kennisdeling. Persistent identifiers worden ingezet om onderzoekers te ondersteunen. We werken samen aan de ambities van het Nationale Platform Open Science (NPOS). En we organi-seren de Nederlandse inbreng in het gefedereerd systeem van de European Open Science Cloud met partners van het NPOS.
Rens Buchwaldt (universiteiten):
‘De FAIR-principes toepassen op onderzoek is een van de opdrachten van universiteiten, even-als het samenwerken in data en onderzoek over de instellings-grenzen heen: dat houdt niet op bij de landsgrenzen. Dat zijn met name onder-werpen waar de universiteiten een voortrekkende rol in kunnen vervullen.’
Thema Samenwerking in onderzoek: grenzeloos en met toegankelijke rekenkracht
Wetenschappelijk en toegepast onderzoek laat zich niet tegenhouden door de grenzen van een instelling of onderzoeksgroep. We willen die samenwerking zo optimaal mogelijk maken, zodat onderzoekers een-voudig en veilig online kunnen samenwer-ken. Via digital of virtual research environ-ments (DRE/VRE) hebben onderzoekers toegang tot lokale, nationale en internatio-nale datadiensten en rekenkracht. SURF organiseert visievorming op een federa-tieve infrastructuur met bestaande of te ontwikkelen diensten van onderzoeks-community’s, marktpartijen en SURF. Public clouddiensten gebruiken we onder de juiste condities. SURF ondersteunt onderzoekers en onderzoekscommunity’s in het gebruik van de beschikbare voorzieningen, inclusief visualisaties, en organiseert afstemming over de investeringen in lokale computevoorzieningen.
Corné Mulders (umc’s):
‘De umc’s hebben de afgelopen jaren snelheid kunnen maken met een Digital Research Environment. We denken daar zeker een toegevoegde waarde te kunnen leveren als koploper. Anderzijds bouwen wij enorm op de onderwijsexpertise van de anderen.’
Thema Regie op data: onder onze eigen voorwaarden
Data is waar het tegenwoordig om draait. Er is een verschuiving gaande van een technische infrastructuur naar een data-infrastructuur, bleek ook uit het eerder dit jaar verschenen WTR-rapport ‘Samen-werking op service-infrastructuur en competenties voor data’. Om eenduidig-heid te krijgen in de gefragmenteerde data, organiseert SURF een gezamenlijke visie op data-infrastructuur. Een visie die beschrijft hoe we de waarde van onder-wijsdata, studiedata, onderzoeksdata en medische data willen benutten. En hoe we daarover kennis en expertise uitwis-selen. Met alle perspectieven die daarbij horen: juridisch, ethisch, technologisch, contractueel, organisatorisch, bestuurlijk en financieel. In de visie geven we ant-woord op de vraag hoe we professionele federatieve dataservices voor opslag, gebruik, distributie en archivering van data gaan organiseren. En we maken afspraken over standaarden en architec-tuur. Natuurlijk doen we dat binnen de kaders van wet- en regelgeving, en beschermen we publieke waarden als openheid en democratische controle.
Thema Security: weerbaar en toch open
Eind vorig jaar hebben we gezien hoe verstrekkend de gevolgen van een cyberaanval kunnen zijn. We moeten verdachte patronen tijdig kunnen herkennen, zodat we snel en adequaat kunnen ingrijpen bij beveiligingsissues. Daarom werken we de komende periode samen aan het Security Operations Centre (SOC) en Security Incident and Event Monitoring (SIEM). Verder ontwikkelen we een gezamenlijke strategische visie van leden op cyber-security die richting en samenhang geeft aan bestaande en nieuwe initiatieven. En ten slotte starten we een verkenning naar het uitvoeren van Data Protection-Impact Assesments (DPIA’s) en security-audits binnen SURF.
Thema ict-infrastructuur voor onderwijs en onderzoek: state-of-the-art
We willen onze ict-infrastructuur veilig en state-of-the-art houden. In een wereld die zich steeds sneller ontwikkelt vraagt dat om blijvende investeringen in dienst-verlening en innovatie. We ontwikkelen binnen SURF een gedeelde sourcing-stra-tegie, inclusief afspraken over standaarden en architectuurprincipes voor de langere termijn. De voorwaarden voor het gebruikvan de infrastructuur zijn afgestemd op de wens om onderzoekers, docenten, studenten en medewerkers tijd-, plaats- en apparaatonafhankelijk te laten werken. SURF levert onverminderd wereldklasse ict-voorzieningen. Als regie-organisatie zorgen we ervoor dat ict-leveranciers op geïntegreerde wijze hun diensten leveren onder onze voorwaarden.
Inge Grimm (hbo):
‘Onze ict-infrastructuur kun je vergelijken met het spoor. Wil je de flexibiliteit bieden om de student echt centraal te stellen, dan moeten we zorgen dat alle verschillende spoorlijnen op elkaar blijven aansluiten. Als je dan ook nog wilt – en dat willen we – dat de student in het spoorboekje de juiste vertrek- en aankomsttijden kan vinden, zullen we samen de klokken meer gelijk moeten zetten binnen het hbo maar ook in de keten mbo-hbo-wo.’
Thema Innovatie met technologie: samen experimenteren
Innovatie is één van de drijvende krach-ten binnen het onderwijs en onderzoek. Binnen de coöperatie kunnen we de innovatiekracht versterken door samen-werking en kennisdeling. SURF heeft daarbij geen zelfstandige onderzoekstaak als kennisinstelling, maar benut de innovatie die wordt ontwikkeld in het ict- en domeinonderzoek. In gerichte samenwerkingen met onderzoeksgroepen en bijvoorbeeld bibliotheken vertaalt SURF deze kennis naar de gewenste eisen aan faciliteiten en ondersteuning. Het beschik-baar stellen van de kennis van koplopers staat hierbij voorop. Zo ontwikkelen we als coöperatie inzicht in de impact en potentiële toegevoegde waarde van het experimenteren met nieuwe technolo-gieën, zoals augmented reality/virtual reality, serious gaming, artificial intelli-gence, internet of things en edge computing, privacy enhanced technologies en future computing. Samen ontwikkelen we gevalideerde concepten en pilots en werken we samen in technologische innovatie en in toepassingen voor onderzoek en onderwijs.
The proof of the pudding is in the eating
De komende tijd gaan we met z’n allen aan de slag om de plannen in het SURF 2Jarenplan te realiseren. De start is in elk geval veelbelovend: veel enthousiasme en bij alle sectoren een niet aflatende energie om ict in te zetten voor talentontwikkeling en topprestaties.
Op 7 oktober 2020 besprak de ledenraad het concept-2Jarenplan. Diezelfde dag was het onderwerp van gesprek tijdens de online SURF Summit. In diverse themagroepen werden de thema’s uit het 2Jarenplan onder de loep genomen. Op 9 december 2020 stelde de ledenraad de definitieve versie van het 2Jarenplan inclusief de begroting voor 2021 vast.
Ons kompas: de SURF Meerjarenagenda 2019-2022
In de Meerjarenagenda 2019-2022 spraken we dit met elkaar af: onderzoekers nationaal en internationaal op een veilige manier laten samenwerken zodat zij tot top-prestaties kunnen komen, en studenten de flexibiliteit bieden die nodig is om hun talenten te ontwikkelen. De leden van de coöperatie SURF hebben in de Meer-jarenagenda voor vier jaar de koers uitgezet. Om de betrokkenheid van de leden van de coöperatie te ver-groten, hebben we in 2019 en 2020 nieuwe afspraken gemaakt, bijvoorbeeld over de manier waarop we plannen maken. Het eerste concrete resultaat hiervan is het 2Jarenplan 2021-2022.
'Wat gaan we als coöperatie doen in 2021 en 2022?' is een artikel uit de december-editie van SURF Magazine 2020.
Tekst: Tessie Vilé
Illustratie: SURF/Studio Koelewijn Brüggenwirth