“AI is een zegen, mits we studenten leren kritisch te blijven”

Anna’s fascinatie voor biologie en onderzoek begint al vroeg. “Ik was van jongs af aan geboeid door de natuur en alles wat daar gebeurt. De keuze voor een studie Biologie was daarom een logische.” Ze start in Leiden met een bachelor Biologie, maar ontdekt gaandeweg dat de medische kant haar minstens zo trekt. Een master Biomedische Wetenschappen volgt, met stages in de infectieziekten. Daar raakt Anna gefascineerd door microbiologie en de vraag hoe bacteriën infecties veroorzaken.

“Mijn eigen favoriete bacterie” 

 Ruim acht jaar geleden maakt Anna Posthumus Meyjes de overstap naar Hogeschool Leiden, waar ze sindsdien studenten opleidt tot laboratoriumanalist. Haar rol is veelzijdig: docent, onderzoeker en curriculumcoördinator. “Die combinatie vind ik ideaal. Ik kan meedenken over de grote lijnen van het curriculum, maar ook nog steeds voor de klas staan en zien hoe studenten daadwerkelijk reageren op wat we bedacht hebben.”

Wat haar aantrekt in lesgeven? “Het contact met studenten. Het delen van kennis, maar ook het ontwikkelen van onderwijs. Toen ik bijvoorbeeld een vak over gastheer-pathogeeninteracties gaf, kon ik daar mijn eigen favoriete bacterie in verwerken. Dat enthousiasme neem je mee en dat merken studenten.”

Dat biologie en ict inmiddels onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, staat voor Anna buiten kijf. Ze vertelt bevlogen over de integratie van digitale tools in het onderwijs: van e-learnings en learning management system Brightspace tot statistische software en programmeertalen als R. “We leiden studenten niet op tot programmeurs, maar ze moeten wel snappen hoe zij zulke tools inzetten. Met een paar regels code kun je enorme datasets analyseren – veel efficiënter dan in Excel. Als ze dat eenmaal ervaren, gaat er een wereld voor ze open.”

Nooit blind vertrouwen 

Kunstmatige intelligentie is voor Anna inmiddels een vanzelfsprekend hulpmiddel in haar werk. Ze gebruikt ChatGPT dagelijks om lessen en opdrachten voor te bereiden en artikelen te analyseren. “We hebben ook een chatbot ontwikkeld die studenten helpt bij farmacologische berekeningen. De komende tijd gaan we uittesten of dat een meerwaarde biedt – ik hoop van wel.”

Toch is er nooit blind vertrouwen. “Het gevaar is dat studenten AI-output voor waar aannemen. Maar de kern is: heb je voldoende kennis om te controleren of het klopt? Dat kritisch denken moeten we hen leren.”

Is AI in het onderwijs dus een vloek of een zegen? Voor Anna Posthumus Meyjes is het antwoord helder: “AI helpt ons sneller tot oplossingen te komen, net zoals een rekenmachine dat ooit deed. Maar je moet wel kunnen inschatten of de uitkomst logisch is.”

Finalist Docent van het Jaar

Ze ziet artificial intelligence als katalysator, niet als vervanger. “De mens blijft nodig. De docent, de onderzoeker, de validatie. Maar AI versnelt processen en kan helpen om complexere vraagstukken, zoals eiwitvouwing of antibiotica-ontwikkeling, sneller te benaderen. Dat opent enorme perspectieven.”

Het is geen toeval dat juist Anna gevraagd is voor het presenteren van een AI-quiz op de SURF Onderwijsdagen. Ze stond eerder in de finale van de verkiezing ‘Docent van het Jaar’: een erkenning voor haar innovatieve en studentgerichte aanpak.

“Ik zie mezelf niet als iemand die alles beter weet. Ik sta naast de student, niet erboven. Dat maakt me benaderbaar. Die quiz zie ik ook vooral als een manier om samen met deelnemers te ontdekken hoe we AI betekenisvol kunnen inzetten in onderwijs. Het gaat er niet om dat AI ons vervangt. Het gaat erom dat we sneller verder komen, dat we kritischer leren denken en dat we studenten beter voorbereiden op hun rol in de samenleving. En dat vind ik misschien wel het mooiste: dat ik daar een bijdrage aan kan leveren.”

Tekst: Edwin Ammerlaan
Foto’s: Sicco van Grieken