Nieuwe supercomputer van Jules Verne consortium biedt ongekende rekencapaciteit

De supercomputer is van wereldklasse en wordt het tweede zogeheten exascale-systeem in Europa dat Europese, Franse en Nederlandse onderzoekers de ongekende rekencapaciteit biedt van meer dan 1 exaflop/s – een miljard maal miljard: een “1” gevolgd door 18 nullen – per seconde. Dat staat gelijk aan meer dan 5 miljoen moderne laptops of PC's, met meer dan 300 petabyte aan opslag bij de start.

Supercomputers van cruciaal belang

De supercomputer van het Jules Verne consortium zal fungeren als een versneller in het nauwkeuriger modelleren van de effecten van klimaatverandering, helpen bij de ontwikkeling van nieuwe materialen, energiebronnen en koolstofarme mobiliteit, zoals zonnecellen, waterstof(katalyse) en windenergie. Ook zal het bijdragen in het gebruik van de virtuele representatie (digital twins) van het menselijk lichaam ten behoeve van gepersonaliseerde geneeskunde. De supercomputer zal eveneens het hoofd bieden aan de dataexplosie die wordt gegenereerd door wetenschappelijke instrumenten (zoals telescopen, satellieten en netwerken van sensoren).

Het gebruik van supercomputers is van cruciaal belang geworden voor wetenschap, industrie en beleidsmakers om data op de meest energie-efficiënte manier te verwerken, simuleren en beoordelen.

Minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap: “Geweldig nieuws dat de Europese wetenschappelijke gemeenschap met Frankrijk en Nederland voorop de handen ineen slaat om de supercomputer van het Jules Verne consortium te realiseren. Hiermee bevestigt Europa zijn positie in de wereldtop van het onderzoek. De auteur Jules Verne wekte onze nieuwsgierigheid met verhalen over een technologische toekomst waarin men kan reizen naar de maan of de diepzee. Dat doen we via deze supercomputer opnieuw. Wetenschappers krijgen met deze enorme computerkracht een blik op de toekomst en kunnen zo bijdragen aan het oplossen van fundamentele maatschappelijke vraagstukken in bijvoorbeeld de gezondheidszorg of het tegengaan van klimaatverandering.”

Financiering

De totale kosten voor de aanschaf en het beheer van het systeem bedraagt 542 miljoen euro gedurende 5 jaar. Hiervan wordt 271 miljoen euro verstrekt door EuroHPC (een partnerschap van de EU, Europese landen en private partijen), 8 miljoen euro door het Nederlandse ministerie van Cultuur, Onderwijs en Wetenschap en 263 miljoen euro voornamelijk door het Franse ministerie van Hoger Onderwijs en Onderzoek, GENCI (Grand Equipement National de Calcul Intensif), CEA (Commissariat à l'Energie Atomique et aux Energies Alternatives)  en het Franse secretariaat-generaal voor Wetenschap en Innovatie.

Doordat Nederland mee-investeert aan de supercomputer kunnen Nederlandse onderzoekers direct gebruik maken van een deel van de rekentijd op de computer. Dit is in aanvulling op de rekentijd die door middel van een proposal kan worden aangevraagd door Europese onderzoeksgroepen en het bedrijfsleven omdat het een EuroHPC supercomputer is.

“Wij zijn trots dat we in het Jules Verne consortium samenwerken om het onderzoek naar maatschappelijke uitdagingen significant verder te kunnen brengen. Deze supercomputer gaat Nederlandse onderzoekers verder helpen bij het uitvoeren van complexe simulaties op het gebied van klimaatwetenschappen en engineering tot geneeskunde en astronomie. We zijn super trots dat onze SURF experts in grootschalig rekenen hier een bijdrage aan kunnen leveren en zo onderzoekers kunnen helpen in hun werk," aldus Jet de Ranitz, voorzitter raad van bestuur SURF.

Hosting en ondersteuning

Nadat EuroHPC de supercomputer eind 2025 aanschaft, wordt deze gehost in het TGCC (Très Grand Centre de calcul) datacentrum van CEA.

Behalve de machine zelf zal het Jules Verne consortium, in samenwerking met andere EuroHPC consortia, gebruikersondersteuning en training bieden aan Europese onderzoekers bij het porten en optimaliseren van hun toepassingen op de supercomputer.

Over het Jules Verne consortium

Het Jules Verne consortium bestaat uit de Franse hosting partij GENCI, de hosting site CEA en SURF, de ict-coöperatie van Nederlandse onderwijs en onderzoek.

Naast Frankrijk en Nederland staat het Jules Verne consortium open voor partners uit andere landen die dezelfde visie ten dienste van wetenschap, innovatie en soevereine technologieën delen.

---------------

Sylvie RETAILLEAU, French Minister of  Higher Education and Research

“EuroHPC's approval of the Jules Verne consortium's application is excellent news for French and European research. It is another important step forward in securing the funding of an Exascale-class supercomputer, worth a total of €542 million. These computing resources will be needed to meet the scientific and technological challenges that await us, such as climate change, energy transition and health. The supercomputer will therefore play a key role in guaranteeing our technological sovereignty and industrial competitiveness, and I hope that new public and private partners will join the consortium in the coming weeks”.

Philippe LAVOCAT, CEO of GENCI

“One billion billion of operations per second to accelerate the advent of the future. GENCI is delighted and proud with EuroHPC's announcement that the Franco-Dutch Jules Verne consortium has been selected to host and operate an Exascale-class supercomputer. This is international recognition of France's scientific and technical expertise in bridging together applications in numerical simulation, massive data analysis, artificial intelligence and soon hybrid quantum computing and using European hardware and software technologies.

Above all, these are the first steps into the exascale era, which will enable our national research communities to realize the dream of simulating complex phenomena to solve historic scientific enigmas as well as the possibility of being creative in terms of devices to meet industrial and societal challenges for instance, in energy, innovative materials and healthcare, such as the treatment of neurodegenerative diseases.”

François JACQ, CEA Chairman

“This supercomputer will be an exceptional instrument for European research at the service of European society and sovereignty. It will enable major advances in many fields that are at the heart of CEA's research activities, such as high-resolution climate modelling, fusion for energy, innovative materials, human digital twins and personalized medicine. It will provide our researchers and industrialists with world-class computing resources to exploit the deluges of data linked to the deployment of new digital systems, autonomously, and thus remain in the global race. The CEA has a long experience of designing and implementing pre-exascale supercomputers in state-of-the-art computing centers."

We will put all our expertise in the design and operation of computing centers at the service of this project, with the objective of performance and control of energy consumption.”