Maak toegang tot onderzoeksresultaten, leermaterialen, standaarden en sources open

SURF geeft prioriteit aan 'open'

SURF geeft samen met instellingen in onderwijs en onderzoek prioriteit aan het thema 'open'. Met de nationale samenwerking op dit gebied behoren we internationaal tot de koplopers.

Digitale openheid

Digitale openheid bestaat uit de volgende onderdelen:

• open access en open science
• open leermaterialen
• open onderzoeksdata
• open standaarden
• open source

Open access en open science

Toegang tot kennis, informatie en data is essentieel voor docenten en onderzoekers. Dat is namelijk de basis voor kennisoverdracht en kennisontwikkeling. SURF ondertekende op 1 december 2004 de 'Berlin Declaration on Open Access to Knowledge in the Sciences and Humanities' en bevordert actief open access in Nederland. We streven naar open toegang tot wetenschappelijk materiaal op een gestandaardiseerde, samenhangende en interoperabele wijze.

Lees meer over open access

Vrij beschikbaar wetenschappelijk materiaal

De Berlin Declaration roept onderzoekers op om hun wetenschappelijk materiaal vrijelijk beschikbaar te stellen aan iedereen. Dit kan via repository's op internet of open-accesstijdschriften. Daarbij gaat het niet alleen om artikelen, maar ook om ruwe data en ander onderzoeksmateriaal. Gebruikers moeten dit alles niet alleen kunnen raadplegen en verder verspreiden, maar ook kunnen gebruiken voor afgeleide werken. De enige voorwaarde is vermelding van de oorspronkelijke auteur.

Lees meer over open science

Open leermaterialen

Open leermaterialen, of open educational resources (OER), kunnen een belangrijke rol spelen bij de overgang naar een onderwijssysteem waarbij innovatie, maatwerk, hoge kwaliteit, kostenbesparing en efficiëntie samengaan. OER staat voor open leermaterialen (in de vorm van losse materialen en complete cursussen) die online beschikbaar zijn voor (her)gebruik. Deze open leermaterialen mag je onder voorwaarden kopiëren, bewerken en verspreiden.

Lees meer over open leermaterialen

Open en online onderwijs

Wereldwijd stellen instellingen voor onderwijs steeds vaker onderwijsmateriaal open beschikbaar. Overheden investeren fors in de ontwikkeling van open leermaterialen. Deze ontwikkeling past in een mondiale 'open beweging'. Met steun van de minister van OCW, voert SURF sinds eind 2014 de stimuleringsregeling Open en Online Onderwijs uit. De doelstelling van dit programma is om universiteiten en hogescholen kennis en ervaring te laten opdoen op het gebied van open en online onderwijs en daarbij van elkaar te leren. Daarbij wordt samengewerkt in de special interest group Open Education, die SURF faciliteert.

Lees meer over open en online onderwijs

Open onderzoeksdata

Naast de toegang tot publicaties werkt SURF aan het zo vrij mogelijk beschikbaar maken van onderzoeksdata. Hierbij houden we  rekening met de bescherming van persoonsgegevens en commerciële belangen. Dit doet SURF met verschillende organisaties in Nederland en in het buitenland, onder het motto 'open waar mogelijk, gesloten waar het moet'. Een vrije toegang tot onderzoeksdata maakt het mogelijk onderzoek te verifiëren en resultaten efficiënt te hergebruiken in onderwijs en onderzoek. Ook maakt het combineren van datasets nieuwe vormen van onderzoek mogelijk. Nationaal wordt er samengewerkt in de special interest group Research Data, die SURF faciliteert.

Open standaarden

SURF streeft ernaar om open standaarden toe te passen en het gebruik ervan te bevorderen. Samenwerking wordt hierdoor eenvoudiger en bovendien kan leveranciersafhankelijkheid worden voorkomen. Als er nog geen open standaarden beschikbaar zijn, werkt SURF mee aan het ontwikkelen daarvan.

Lees meer over open standaarden

Open source

SURF levert ict-diensten en bedingt goede voorwaarden om software en diensten te gebruiken. Zo komen hoogwaardige voorzieningen binnen het bereik van instellingen voor onderwijs en onderzoek. Voor de benodigde functionaliteit kan vaak een keuze worden gemaakt tussen open- en gesloten source-oplossingen: voor de eigen dienstverlening en voor eigen gebruik wordt deze keuze gemaakt op basis van inhoudelijke argumenten. Daarbij wordt gekeken naar de functionaliteit, beheersbaarheid, uitbreidbaarheid en eenmalige en terugkerende kosten. Voor levering van software aan de aangesloten instellingen streeft SURF ernaar verschillende keuzemogelijkheden te bieden. Dat betekent dat waar mogelijk verschillende open en gesloten source-alternatieven worden aangeboden.

Herbruikbare resultaten

Als er geen adequate open- of gesloten-source-oplossingen beschikbaar zijn, kunnen we besluiten besluiten zelf softwarecode of ander materiaal te ontwikkelen. De onderliggende gedachte is dat het huidige marktaanbod geen beperking mag zijn voor onze dienstverlening. Indien de resultaten ook voor andere partijen dan de aangesloten instellingen interessant zijn, wordt ernaar gestreefd de resultaten voor iedereen vrij toegankelijk en herbruikbaar te maken (in open source brengen). SURF heeft in de loop der jaren veel software in open source beschikbaar gemaakt.