Onderzoeksinformatie in het hbo: verkenning van behoeftes

Behoefte aan goed geregistreerde onderzoeksinformatie

Met bijna 700 lectoren neemt praktijkgericht onderzoek een steeds belangrijker plek in binnen het hbo. Tegelijk stellen  subsidiegevers, de gedragscode wetenschappelijke integriteit en het Brancheprotocol Kwaliteitszorg Onderzoek steeds meer eisen aan praktijkgericht onderzoek. Er is een groeiende behoefte aan het kunnen registreren van informatie over onderzoek. Zo is het mogelijk om:

• inzicht te hebben in de opbrengsten van praktijkgericht onderzoek
• de bestede middelen aan het onderzoek goed te kunnen verantwoorden
• alle uitkomsten maximaal zichtbaar en vindbaar te maken.  

Op verkenning bij hogescholen

In afstemming met hogescholen voerde SURF in 2020 een verkenning uit naar hun behoeftes op het vlak van onderzoeksinformatie. Hierbij hielden we rekening met de diversiteit die het hbo rijk is. We voerden 20 interviews uit bij 8 hogescholen en spraken met o.a informatiespecialisten, onderzoekers, subsidieadviseurs en beleidsadviseurs. De resultaten van de interviews zijn verwerkt tot een adviesrapport (juli 2020) en een aantal aanbevelingen.  

Aanbevelingen

• Voor verschillende hogescholen zijn verschillende scenario’s nodig:

1. alleen focus op kennisdeling
2. hergebruik van bestaande tools
3. gezamenlijke inkoop en/of ontwikkeling van nieuwe tools die nog ontbreken om onderzoeksinformatie op orde te krijgen
4. inkoop en/of ontwikkeling van één centraal systeem 

• Hogescholen bevinden zich in op het gebied van onderzoeksinformatie in verschillende fases. Gebruik daarom de scenario’s als een groeimodel met verschillende instapniveaus voor hogescholen. 
• Zoek naar een gezamenlijke basis voor de registratie van een minimale set van onderzoeksinformatie
• Focus op de uitwisseling van informatie tussen hogescholen, niet op een systeem. Hierbij gaat het om afspraken over welke informatie men uitwisselt en de (inter)nationale standaarden waarmee dat gebeurt. 

Betrokken partijen 

Bij de verkenning waren 11 hogescholen betrokken. Aan de interviews werkten mensen van in totaal 11 hogescholen mee, vanuit rollen als onderzoeksondersteuner, onderzoeker, privacy officer en subsidieadviseur. Ook hebben zij meegewerkt aan het reviewen van het adviesrapport. We hebben daarnaast een marktconsultatie uitgevoerd om inzicht te krijgen in welke onderzoeksinformatiesystemen er beschikbaar zijn op de markt en in hoeverre het aanbod aansluit op de wensen vanuit praktijkgericht onderzoek. Elf marktpartijen hebben hieraan deelgenomen. EuroCRIS ondersteunde de marktconsultatie met promotie.

Raakvlakken met lopende initiatieven

Het registreren van onderzoeksinformatie is ook voor het initiatief Nationaal Platform Praktijkgericht Onderzoek (NPPO) van belang. Het NPPO vraagt namelijk op korte termijn ook om de aanlevering van onderzoeksinformatie. Een dergelijk platform rendeert immers alleen als het uiteindelijk gevoed wordt met onderzoeksinformatie vanuit hogescholen. Dit vraagt om een of meer bronsystemen om dat efficiënt te kunnen doen. Veel hogescholen hebben echter nog geen bronsyste(e)men voor onderzoeksinformatie. Zij zoeken  nadrukkelijk de samenwerking om gezamenlijk IT-oplossingen uit te besteden of te ontwikkelen.

In het landelijk Digital Competence Center voor Praktijkgericht onderzoek kunnen aangesloten hogescholen kennis delen en ontwikkelen over o.a. standaarden en procedures voor onderzoeksinformatie.

Tot slot, onderzoeksinformatie is nodig om Open Science ambities te kunnen realiseren en vooral ook te kunnen toetsen. 

Hogescholen nu aan zet

In december 2020 is de verkenningsfase afgerond. Op dit moment wordt er nog geen vervolgtraject gestart, want hogescholen zijn nu zelf aan zet. Zij kunnen aan de hand van het  adviesrapport bepalen wat voor hen nodig is om onderzoeksinformatie goed te kunnen registreren. SURF blijft ondertussen in gesprek met de Vereniging van Hogescholen, Regieorgaan SIA en de hogescholen zelf over dit onderwerp, ook vanuit het project NPPO en het project DCC voor Praktijkgericht Onderzoek.