SURF en Universiteiten van Nederland verkennen samen Mastodon als open source platform voor het onderwijs en onderzoek in Nederland. Waarbij publieke waarden voorop staan. In februari 2023 zijn we met een pilot gestart. Doe mee en ontdek hoe studenten, onderzoekers, medewerkers en instellingen laagdrempelig met Mastodon kunnen experimenteren.
Over de Mastodon-pilot
Voor de Mastodon-pilot die in februari 2023 is gestart, richt SURF een Mastodon-server voor onderwijs en onderzoek in. En onderhoudt deze. Waarom zou je als instelling deelnemen aan de pilot. Wat levert het ons als sector op? En wat zijn de randvoorwaarden?
Praktische informatie voor instellingen
- Voor wie: de volgende instellingen kunnen meedoen aan de Mastodon-pilot van SURF: universiteiten, hogescholen, mbo-instellingen, researchinstellingen en umc’s.
- Start pilot: februari 2023
- Looptijd: de pilotfase is verlengd tot eind 2024. We evalueren op dit moment de opbrengsten uit de pilotperiode van 2023. We gaan spoedig met leden van SURF verder onderzoeken wat de kansen zijn voor het omzetten van de piiot naar reguliere dienstverlening.
- Commitment: Soms worden pilots vroegtijdig afgesloten. Mocht dit nodig zijn, dan stellen we de gebruikers ten minste 3 maanden van tevoren op de hoogte. Zo hebben ze voldoende tijd om hun gegevens te exporteren en een andere Mastodon-server te vinden.
- Kosten: als instelling betaal je niets voor deelname aan de pilot.
Als instelling stel je de pilotomgeving beschikbaar voor je gebruikers via het SURFconext Dashboard. Lees meer.
Meer informatie over praktische aspecten van de pilot vind je in de FAQ. Je kunt ook contact opnemen met mastodon@surf.nl.
Focus op het gebruik, niet op het hosten
Iedereen kan een eigen Mastodon-server inrichten en hosten. Maar wil je dit op een betrouwbare, schaalbare en veilige manier doen, dan heb je veel expertise nodig op het gebied van ict-infrastructuur, software, databases, security en privacy. Daarom zorgt SURF voor een pilotomgeving en kunnen instellingen en individuele gebruikers zich richten op het gebruik ervan. Ze hoeven zich niet bezig te houden met de techniek, beschikbaarheid en onderhoud van de server.
Wat willen we bereiken en onderzoeken?
Laagdrempelig verkennen in een vertrouwde omgeving
De pilotomgeving maakt het voor het onderwijs en onderzoek mogelijk om te verkennen wat Mastodon is en wat het hen wel (en niet) te bieden heeft. De toegang is laagdrempelig door het gebruik van een bestaand instellingsaccount. We bieden in het Mastodon-netwerk van inmiddels duizenden aan elkaar gekoppelde Mastodon-omgevingen een betrouwbare en goed beheerde pilotomgeving. De pilot de keuze makkelijker maken voor geïnteresseerden voor wie het decentrale concept nieuw is of die het moeilijk vinden om te beoordelen via welke Mastodon-server of sectiecriteria zij moeten aansluiten op het Mastodon-netwerk.
De Mastodon-pilotomgeving is te gebruiken door studenten, onderzoekers en medewerkers van instellingen maar biedt ook kansen om als instelling zelf ervaring op te doen. Denk hierbij aan de marketingcommunicatieteams, social media teams of faculteiten en onderzoeksgroepen met een eigen social media presence.
Samen een governance ontwikkelen
Mastodon groeit sterk: mensen waarderen de omgangsvormen, constructieve houding en de kwaliteit van de berichten op dit platform. Binnen het Mastodon-netwerk bepaalt elke servereigenaar de gebruikersregels en ziet daarop toe. Tijdens de pilot neemt een team van SURF deze rol op zich om een constructieve en veilige sfeer op onze Mastodon-omgeving te behouden.
Daarnaast onderzoeken we hoe we als sector kunnen komen tot een gedragen governance en procedures voor het opstellen van gebruikersregels en richtlijnen, en voor de handhaving (moderatie) daarvan. Hoe kunnen we daar als sector gezamenlijk in optrekken en wat betekent dit voor de benodigde resources en de (juridische) verantwoordelijkheden van instellingen, gebruikers en SURF.
Technologische vernieuwing onderzoeken
Het Mastodon-netwerk is een zogenaamd decentraal, federatief netwerk. Deze opzet is interessant voor onderzoek en onderwijs. In de pilot onderzoeken we zaken als het fediverse, activity pub en andere open protocollen en standaarden die van meerwaarde kunnen zijn voor de digitalisering van onderwijs en onderzoek.
Behoeften op langere termijn onderzoeken
We onderzoeken en gaan in gesprek over de behoefte van de sector op langere termijn en in welke vorm daar kansen liggen. Willen we één grote (algemene) Mastodon-omgeving, willen instellingen per instelling een eigen omgeving? En: hoe intensief wordt dit platform gebruikt, en hoe wordt het gewaardeerd door gebruikers?
Nog meer redenen voor een eigen Mastodon-server
- Onze server is verbonden met het wereldwijde netwerk van inmiddels duizenden Mastodon-servers. Daardoor sta je niet alleen in contact met het onderzoek en onderwijs in Nederland, maar ook met mensen die lid zijn van andere Mastodon-servers.
- Door gebruikers te laten inloggen met hun bestaande instellingsaccount (via SURFconext), zijn gebruikers herleidbaar. Zo minimaliseren we de kans op ongewenste zaken zoals bots, trollenlegers, spam en desinformatie op onze server. Gebruikers behouden daarbij wel de vrijheid om actief te zijn onder een pseudoniem, door zelf een username te kiezen.
- We ondersteunen groepsaccounts waarin meerdere mensen actief zijn, denk aan marketingcommunicatieteams van instellingen, socialmedia- en webcare-teams of evenemententeams. Het delen van het wachtwoord voor één account onder meerdere medewerkers behoort hiermee tot het verleden.
- Door als sector samen een Mastodon-server in te richten, kunnen we beter uiting geven aan de publieke waarden die wij binnen onderzoek en onderwijs belangrijk vinden. Denk aan rechtvaardigheid, autonomie en menselijkheid.