SURF en publieke waarden
SURF laat zich al sinds zijn oprichting leiden door belangrijke publieke waarden zoals toegankelijkheid, betrouwbaarheid, keuzevrijheid en privacy. Op welke manier zijn deze waarden verweven met de activiteiten van SURF?
Wat doet SURF?
SURF jaagt al sinds 2015 open leermaterialen aan. Onder meer door te agenderen, door een stimuleringsregeling van OCW uit te voeren en door instellingen te helpen met tools en stappenplannen. Verder is er een infrastructuur in de maak om leermateriaal te kunnen vinden en delen. Ook is SURF actief betrokken bij het ontwikkelen van nieuwe leveringsmodellen en andere omgang met uitgevers.
Wat is de rol van de markt?
Als het beschikbaar maken en ontwikkelen van leermiddelen volledig aan de markt wordt overgelaten, leidt dat tot versnippering van het aanbod, verlies van regie over studiedata en minder grip op prijs en beschikbaarheid.
Welke publieke waarden zijn relevant?
De beschikbaarheid van digitale en bij voorkeur open leermaterialen draagt bij aan de betaalbaarheid, toegankelijkheid en flexibiliteit van het onderwijs. Het versterkt de inclusiviteit en maakt instellingen minder afhankelijk van uitgevers. Tegelijkertijd moet de coöperatie niet alles zelf willen doen; het ideaal is een optimale mix tussen eigen initiatieven en slim inkopen uit de markt.
'Het ideaal is een optimale mix tussen eigen initiatieven en slim inkopen uit de markt'
Wat doet SURF?
SURF helpt leden bij het managen en beheren van onderzoeksdata. Onder meer bij het operationaliseren van de FAIR-principes (vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar). Marktdiensten richten zich vooral op de eindfase, als resultaten beschikbaar moeten worden gemaakt. Wat mist is de fase daarvoor; SURF richt zich daarom op de volledige onderzoekscyclus. SURF biedt (bewust) een halffabricaat dat instellingen nog helemaal naar hun hand kunnen zetten; oplossingen uit de markt zijn vaak al helemaal ingevuld. SURF heeft een eigen repository (opslagplaats), naast repository’s uit de markt. De repository van SURF kan grote datasets aan en is geïntegreerd met de SURF-infrastructuur.
Door binnen de coöperatie te opereren blijft kennis bij de instellingen en is het mogelijk intensief samen te werken. Bovendien heeft SURF het vertrouwen dat het niets oneigenlijks met de data zal doen.
Wat is de rol van de markt?
Instellingen willen zich terecht niet overleveren aan de markt. Marktoplossingen benutten kan wel. Grip en regie houden en zelf kennis blijven ontwikkelen, zijn belangrijk. Zo is er bijvoorbeeld een pilot met het KNMI met een koppeling tussen Amazon Web Services en de SURF data infra. Je kunt dan als onderzoeker gebruikmaken van de Amazon dienstverlening, maar er staat ook nog een kopie van je data bij SURF – je hoeft dus niet bang te zijn het kwijt te raken of ervoor te moeten betalen.
Welke publieke waarden zijn relevant?
Toegankelijkheid is een belangrijke waarde van FAIR, maar FAIR schrijft niet voor dat alle data open beschikbaar moeten zijn. Het moet duidelijk zijn onder welke voorwaarden data kunnen worden gedeeld. Andere belangrijke waarden zijn transparantie (reproduceerbaarheid van onderzoek) en inclusiviteit (data beschikbaar voor een breed publiek).
Wat doet SURF?
De focus bij open access is de laatste jaren verschoven naar afspraken en contracten. Samen met de VSNU en UKB (het samenwerkingsverband van universiteitsbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek) onderhandelt SURF met uitgevers over toegang tot content. Daarnaast beheert SURF contracten en levert het business intelligence: wat wordt het meest gebruikt en hoe vertaalt zich dat in een goed contract?
Wat is de rol van de markt?
Uitgevers bieden package deals en een geheel aan services aan onderzoekers: open access én data-analyse. Hoe vaak is een artikel gedownload, hoe vaak is het gebruikt in beleidsdocumenten, hoe vaak is het verspreid via social media, etc. Het is een klassieke vendor-lockin, het maakt afhankelijk en het is onduidelijk wat je waaraan betaalt. Bovendien ontstaat versnippering, omdat iedere uitgever een eigen oplossing ontwikkelt. Dat maakt het lastig om nee te zeggen of over te stappen naar een ander, terwijl dat altijd moet kunnen. Dat is de toets.
Welke publieke waarden zijn relevant?
Op het gebied van open science faciliteert SURF het FAIR (vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar) maken van data, via kennis en diensten. Denk aan iRODS, SURFsharekit, Research Drive en training van data-professionals. Binnen het hbo werkt SURF aan een nationaal platform voor praktijkgericht onderzoek en een landelijk digital competence center.
Punt van aandacht is het op elkaar afstemmen van open science en open education. Uitgevers kunnen dat intern makkelijk doen, binnen de coöperatie is het nog erg gescheiden. Dat moeten we beter bij elkaar brengen.
Wat doet SURF?
SURF investeert continu in innovatie en verbetering van het SURF-netwerk. SURF levert geavanceerde diensten en functionaliteiten via het netwerk, die de markt (nog) niet biedt. Denk aan toegang tot deeltjesversnellers of aan quantum internet.
Wat is de rol van de markt?
SURF maakt daarbij gebruik van (deel)oplossingen uit de markt en koopt in onder voorwaarden die voor de onderzoeks- en onderwijscommunity belangrijk zijn.
Welke publieke waarden zijn relevant?
SURF streeft naar een open, toegankelijk en betrouwbaar internet, waar onderzoekers, studenten en docenten in alle vrijheid veilig kunnen werken. Netneutraliteit is leidend; alle gegevens worden gelijk behandeld en iedere aanbieder heeft evenwel kansen. Geen voorkeursbehandeling dus op basis van gebruiker, inhoud, website, platform, toepassing, apparatuur of communicatiemethode. De SURF-organisatie heeft als aanbieder een zorgplicht richting de leden. Toegankelijkheid, vrijheid en betrouwbaarheid moeten in balans blijven met veiligheid en respect voor privacy. SURF werkt daarom samen met overheden en bedrijfsleven om het internet veilig te houden en cyberterrorisme en cybercriminaliteit te bestrijden. Binnen Nederland, in Europees verband en wereldwijd.
'Toegankelijkheid, vrijheid en betrouwbaarheid moeten in balans blijven met veiligheid en respect voor privacy'
Wat doet SURF?
SURF werkt samen met het hoger onderwijs aan de totstandkoming en actualisatie van de Hoger Onderwijs Referentie Architectuur (HORA, voor voorzieningen op instellingsniveau) en de Hoger Onderwijs Sector Architectuur (HOSA, voor voorzieningen op sectorniveau). De HORA is al een tijd in gebruik, de HOSA wordt verwacht in april 2021. Het is een samenwerking van instellingen (de CSC’s), VSNU, VH, SURF, DUO en studielink.
Wat is de rol van de markt?
Breed gesteunde, gezamenlijke sectorarchitectuur helpt om vast te houden aan belangrijke principes en onder eigen voorwaarden constructief samen te werken met de markt. Het hoger onderwijs wil niet dat commerciële partijen door centrale posities in te nemen, de regie en eigenaarschap overnemen of heel veel invloed hebben. Hoger onderwijs en onderzoek hebben lange tijd geleund op de techreuzen en uitgevers, die mooie dingen deden. Daarmee hebben we iets van onszelf weggegeven. Open access en open science zijn de tegenreactie om onze autonomie terug te winnen.
Welke publieke waarden zijn relevant?
Van oudsher zet SURF in op transparantie en open standaarden. SURF maakt zich sterk voor open access, open source en open science. Onderwijs, onderzoek en de samenleving kunnen zo maximaal profiteren van wat er met publiek geld is gecreëerd. De HOSA steunt stevig op principes over onder meer ethiek, toegankelijkheid, duurzaamheid, veiligheid en transparantie.
Wat doet SURF?
SURF koopt clouddiensten in, zorgt dat deze voldoen aan wet- en regelgeving en waarborgt security en privacy. Daarnaast biedt SURF eigen opslag- en rekendiensten. Via SURFcumulus worden alle ingekochte en eigen diensten gebundeld aangeboden, met veel keuzemogelijkheden voor de gebruiker. SURF Research Cloud is een portaal waarin onderzoekers zelf virtuele onderzoeksomgevingen kunnen inrichten. Dat biedt gemak en keuzevrijheid. Research Drive is de eigen opslagvoorziening voor grote hoeveelheden data – op servers van SURF. Via SURFdrive kunnen gebruikers veilig bestanden delen.
Wat is de rol van de markt?
SURF zorgt ervoor dat eigen én commerciële cloudtoepassingen makkelijk samengaan. SURF sluit de markt dus niet uit, maar voegt er onder meer veiligheid, combinatiemogelijkheden, gebruiksgemak en privacy aan toe. De eigen diensten van SURF waarborgen onafhankelijkheid en flexibiliteit en vullen leemtes in de markt. Dat kan ook voor een concurrerende prijs, als alle instellingen meedoen.
Welke publieke waarden zijn relevant?
Keuzevrijheid (pluriformiteit), toegankelijkheid, betrouwbaarheid, veiligheid en privacy zijn belangrijke waarden. Als de sector gezamenlijk optrekt, kan SURF namens de sector (nóg) stevigere voorwaarden stellen aan leveranciers.
'Als de sector gezamenlijk optrekt, kan SURF namens de sector (nóg) stevigere voorwaarden stellen aan leveranciers'
Wat doet SURF?
SURF ontwikkelt samen met instellingen gemeenschappelijk veiligheidsbeleid en zorgt voor bewustwording. Kennis wordt actief gedeeld via twee community's: SCIRT (de operationeel verantwoordelijken voor security) en SCIPR (meer op het gebied van beleid). Via SCIRT heeft Universiteit Maastricht bijvoorbeeld alle informatie over het veiligheidsincident van begin 2020 gedeeld, daar konden veel instellingen van leren.
De SURF-organisatie levert verschillende diensten waar de markt geen of niet voldoende oplossing biedt. Zoals SURFmailfilter, eduVPN, SURFsecureID en SURFcert (24/7 ondersteuning bij beveiligingsincidenten). Verder kunnen instellingen nagaan hoe ze er qua beveiliging voorstaan met het Normenkader Informatiebeveiliging Hoger Onderwijs, dat onderdeel uitmaakt van de audit-dienst SURFaudit.
Wat is de rol van de markt?
SURF wil niet concurreren met de markt of de markt verstoren, maar wel aanjagen en verbeteren. Bijvoorbeeld eduVPN: er zijn commerciële aanbieders van VPN-verbindingen, maar dat is ‘closed source’. Het is onbekend wat de kwaliteit is en aanbieders zijn vaak niet transparant over incidenten.
SURF heeft het Security Operations Centre (SOC) opgezet, waar de markt met duidelijke eisen en voorwaarden bij betrokken is. Hier gaat het om een specifieke vraag stellen aan de markt, in plaats van security aan de markt overlaten.
Welke publieke waarden zijn relevant?
Veiligheid is een belangrijk waarde, die op gespannen voet kan staan met andere wensen, zoals werken in de cloud. Voorbeeld: een instelling had een dienst in de cloud afgenomen en kreeg te maken met een DDoS-aanval. De instelling vroeg SURF te filteren, maar dat kon niet bij deze dienst, dat moest de dienstverlener zelf doen. Dat is dus een belangrijk afweging vooraf bij het aanschaffen van diensten.
Wat doet SURF?
SURF zorgt voor een gateway die een koppeling legt tussen instellingen en clouddiensten. OpenConext is de open source software die SURF voor SURFconext ontwikkelt. Vijf ministeries gebruiken dat inmiddels ook en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft interesse. Voor sterke authenticatie wordt SURFsecureID gebruikt. eduID van SURF ligt in het verlengde van SURFconext: één identiteit die bij de student blijft, ook als de student van instelling wisselt. Dat maakt flexibilisering in het onderwijs mogelijk.
Wat is de rol van de markt?
De technische oplossing die SURFconext biedt, kan de markt ook leveren, maar dat maakt de afhankelijkheid van één partij al snel groot. Met als keerzijde: minder invloed en zeggenschap, ongunstige prijzen en voorwaarden, onvoorspelbare wijzigingen in de software, minder keuzevrijheid en lastig overstappen naar een ander.
Welke publieke waarden zijn relevant?
SURFconext is ontstaan vanuit behoeften op het vlak van privacy, openheid en transparantie. Door open standaarden te gebruiken, kan iedereen de software zien, volgen en controleren. Via een gebruikersdashboard heeft de gebruiker volledige controle. Er blijft wel altijd een afweging tussen kosten, functionaliteiten en publieke waarden. Voorbeeld: soms zou je als instelling of dienstverlener willen zien welke gebruiker op welk moment naar welke dienst gaat, om patronen te herkennen. Maar dat soort gegevens deelt SURF niet en in het design is er rekening mee gehouden dat het niet te achterhalen is (privacy by design).