WaardenWijzer- Het Spel. Bespreek dilemma’s van digitalisering

Open het gesprek over publieke waarden met 'WaardenWijzer - Het Spel'. Het bordspel en de voorbeelddilemma's faciliteren op een leuke, toegankelijke en praktische manier het gesprek over digitalisering en haar dilemma’s, waarden en ethische afwegingen. Vanuit het perspectief van publieke waarden bediscussier je digitaliseringsvraagstukken.

Twee studentes met laptop op schoot op een bankje

Spelers kruipen in de huid van direct betrokkenen rondom zo’n vraagstuk. Heb je geen spel? Je kunt ook aan de slag met online dilemmakaarten.

WaardenWijzer - Het Spel is gebaseerd op de Moral Design Game, ontwikkeld door het Lectoraat Moral design strategy van Fontys Hogeschool. Voor alle onderwijs- en onderzoeksinstellingen in Nederland is een exemplaar beschikbaar.

Digitaliseringsvraagstukken worden nu vooral bekeken vanuit het perspectief van kosten of functionaliteit. Publieke waarden als autonomie, menselijkheid en rechtvaardigheid vinden we daarbij vaak wel belangrijk, maar deze ook meenemen in een afweging is lastig. De balans tussen verschillende waarden, functionaliteit en/of kosten is een uitdagende zoektocht.

Met dit publieke waarden-spel kruip je in de huid van een van de betrokkenen zoals een student, een directeur, inkoper of privacy-jurist en bediscussieer je met andere spelers een case.

Dat kan een case zijn die je hiernaast in het menu vindt. Het kan natuurlijk ook een case zijn die je zelf inbengt. Het spel stimuleert alle spelers om na te denken over de invloed van publieke waarden in het besluitvormingsproces. Het geeft inzicht in de argumenten voor én tegen.

Onderwerpen in de voorbeelddilemma's zijn:

  • Dilemma: wereldwijde dominantie

    Wat is wijsheid? Goed werkende software blijven afnemen, ook al word je daardoor steeds afhankelijker van één leverancier?  

     
  • Dilemma: stagemarktplaats

    Hoe balanceer je waarden, die gepaard gaan bij het kiezen voor een commercieel platform dat het publieke onderwijs kan ondersteunen?

     
  • Dilemma: ChatGPT

    Hoe ga je bij opkomende disruptieve technologie om met het afwegen en balanceren van waarden, zoals rechtvaardigheid, proportionaliteit en integriteit?

     
  • Dilemma: advertentieplatform

    Een studie zonder studenten is niet waardevol, maar hoe moet je omgaan met waarden die spelen bij het gericht profileren en het verzamelen van gegevens via een advertentieplatform?

     
  • Dilemma: gezien worden

    Anti-spieksoftware (proctoring) lijkt een vast it-hulpmiddel te worden. Hoe weeg je doelmatigheid, rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid van de onderwijsinstelling daarbij af?

     
  • Dilemma: Learning Management System (LMS)

    De voordelen van een opensource systeem zijn legio. Zo zijn er geen licentiekosten, hoeft niet iedere vier jaar aanbesteed te worden en maatwerk is mogelijk. Maar hoe weeg je deze voordelen af tegen de nadelen? En welke waarden zijn daarbij van toepassing?

     
  • Dilemma: TikTok

    Kun je als docent aansluiten bij de belevingswereld van studenten op TikTok en daarbij waarden als autonomie, veiligheid en privacy afwegen en in balans houden?

     
  • Dilemma: Smartwatches

    Hoe balanceer je waarden als menselijkheid, gezondheid en privacy in een klaslokaal binnen het (speciaal) onderwijs? Kun je een smartwatch inzetten en deze gegevens van leerlingen gebruiken?

     
  • Dilemma: Studenten Informatie Systeem (SIS)

    Het SIS bevat zaken als inschrijvingen, cijfers en studievoortgang. Welke waarden spelen een rol bij de afweging tussen opslag bij een Amerikaans big tech-bedrijf of een duurder Europees alternatief?

Over het WaardenWijzer-bordspel

Het bordspel speel je met minimaal 4 en maximaal 8 spelers, Idealiter speel je met 8 personen en is de speelduur ongeveer 60 minuten. Er zijn 3 speelrondes. Je kunt er zelf voor kiezen om 1, 2 of 3 rondes te spelen.

In de handleiding voor spelbegeleiders lees je hoe je het spel speelt. Indien gewenst kan een moderator het spel begeleiden. Deze moderator kan, voorafgaand aan het spel, ook een introductie of update verzorgen over publieke waarden. Neem contact op met publiekewaarden@surf.nl als je hiervan gebruik wilt maken.

Leden van SURF krijgen één exemplaar van het bordspel gratis toegestuurd. Heb je geen spel, dan kun je aan de gang met de voorbeelddilemma's en spelkaarten op deze pagina of bedenk eigen dilemma's.