Onderwijs en ict in de praktijk
Onderwijsvernieuwers door het hele land jagen vernieuwing voor het onderwijs aan. Hun werk toont de effectiviteit van ict in het onderwijs. Zij experimenteren met techniek om te kijken wat het oplevert en delen graag hun kennis en ervaringen om anderen te inspireren. Ontdek hun verhalen.
Hogeschool Rotterdam wil studiedata gebruiken als instrument om studenten zo vroeg mogelijk in hun opleiding te ondersteunen en te helpen. In deze video vertelt Anne Rosier dat ze met haar team studievertraging wil proberen te voorspellen met behulp van inzichten uit studiedata, zodat je studenten kan helpen als zij de opleiding moeilijk vinden.
![Erwin van Vliet](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2023-03/2023-pasfoto.jpg?h=98785e95&itok=bqG_Cxxf)
Gepersonaliseerde feedback in grootschalig onderwijs
Hoe geef je studenten en docenten op ieder moment inzicht in de voortgang van het leerproces? Universitair docent Erwin van Vliet wilde zijn studenten graag een-op-een begeleiding bieden, maar hoe doe je dat in grootschalig onderwijs? Hij ontwikkelde een learning analytics dashboard dat inzichtelijk maakt wat studenten in de online leeromgeving doen.
![Virtual Classroom UU](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2023-03/virtual-classroom-uu.png?h=8aa1b337&itok=opnP8KyI)
Virtual Classroom versterkt rol docent en verrijkt het onderwijs
Veel mensen associëren online onderwijs met een ‘talking head’ op een scherm. Dat je het ook op een heel andere manier kunt vormgeven, zodanig dat fysiek en online onderwijs elkaar versterken, laten de Universiteit Utrecht, TU/e en WUR zien. Samen hebben zij onderzocht hoe je een Virtual Classroom het best inzet.
![Feedback app UU](/files/styles/paragraph_image_ratio_narrow/public/2023-02/thumbnail_trabucho-1.jpg?itok=pvCUU5bs)
Feedbackapp veldwerk prikkelt nieuwsgierigheid van studenten
Bij studie aardwetenschappen mag veldwerk niet ontbreken. Toch staat dit onderdeel onder druk door een tekort aan docenten met een veldgeologieachtergrond en een toename van studenten. Universiteit Utrecht ontwikkelde een app die studenten ondersteunt bij de begeleiding van veldwerk, zodat de docent zich kan richten op de complexe vragen en reflectie.
![Tineke Kroontje](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2023-01/tineke_profiel_mg_7855.jpg?h=320397c8&itok=1Ag5KbHj)
Met edubadges kunnen studenten zich beter profileren
De Hanzehogeschool wil niemand laten vertrekken zonder een erkende kwalificatie. Edubadges passen naadloos in deze ambitie, of het nu gaat om erkenning voor het volgen van één module of het aantonen van verworven vaardigheden. Tineke Kroontje: 'Door onderwijsonderdelen te certificeren kun je veel beter aansluiten op ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.'
![Kennisclip radiologie](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2022-12/screenshot-2022-12-22-101656.png?h=e0a41236&itok=xYHEPANO)
Studenten krijgen via YouTube antwoord op wat ze nooit durfden te vragen
“Tijdens een multidisciplinair overleg houden studenten en co-assistenten liever hun mond, om maar geen domme vragen te stellen. En omdat ze geen onderwijs op dat gebied meer krijgen, bestaat het risico dat hun kennis in de rest van hun loopbaan achterblijft.”, vertelt arts en docent radiologie Matthias Cabri. Amsterdam UMC en de UvA hebben daarom de Onderwijspoli Radiologie ontwikkeld, een veilige en toegankelijke omgeving om die vragen juist wél te stellen.
![Herman Popeijus](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2022-12/herman-popeijus.jpeg?h=c2dec310&itok=MfT9mZxb)
Directe feedback tijdens online oefenen van lab-rekenvaardigheden
Studenten biomedische wetenschappen, gezondheidswetenschappen en geneeskunde hebben allemaal scheikunde in hun vakkenpakket gehad. Met die kennis zouden ze eenvoudige labcalculaties moeten kunnen maken. De werkelijkheid is dat hun basiskennis achterblijft bij wat er in de praktijk nodig is. Herman Popeijus van de Maastricht University ontwikkelde een online tool waarmee studenten hun lab-rekenvaardigheden kunnen oefenen genaamd OLaF.
![Wim Siemann van Albeda](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2022-12/wim-siemann.jpg?h=0509aecd&itok=oYX3Cdgr)
edubadges helpen mensen aan werk, door vaardigheden te erkennen die op informeel niveau zijn opgedaan
Wim Siemann, werkzaam bij mbo-instelling Albeda, vertelt dat Albeda al sinds 2019 experimenteert met het uitreiken van edubadges voor 21ste-eeuwse vaardigheden die studenten verwerven in projecten. De volgende stap is het verkennen van de mogelijkheden van microcredentials voor flexibel onderwijs in het mbo.
![Gwen Noteborn](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2022-11/screen-shot-2017-10-09-at-14.21.11.png?h=162d6d68&itok=mySLL8fv)
Personen- en familierecht verlevendigen met acteurs
De Universiteit Maastricht nam het blok personen- en familierecht op de schop. In plaats van korte, eenzijdige casussen op papier, staan studenten nu in twee groepen een echtpaar bij in een complexe scheiding. 'We geven studenten op deze manier veel meer bagage bij het vak van familierecht jurist', vertelt Gwen Noteborn van de Universiteit Maastricht.
![Maartje Hendrikx en Karel Kreijns](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2022-08/maartje-hendrikx-en-karel-kreijns.png?h=777a06b4&itok=9AA-qU7k)
Frocole- de app voor feedback en reflectie bij samenwerkend leren
Samenwerkend leren of collaboratief leren is niet alleen gericht op de ontwikkeling van de eigen kennis en persoon, maar ook op het verder helpen van de ander. Dankzij de stimuleringsregeling open en online onderwijs ontwikkelden Karel Kreijns en Maartje Henderikx van de Open Universiteit (OU) de Frocole-app om het feedback- en reflectieproces te ondersteunen van groepen die samenwerken.
![Ivo Kothman](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2022-10/ivokothman.jpg?h=a7e6d17b&itok=v_cJAUrM)
Vakcommunity circulaire economie ging pas rollen na het vinden van een gezamenlijk doel
Vijf hogescholen hebben binnen het domein circulaire economie een vakcommunity opgericht, omdat er weinig onderwijsmateriaal beschikbaar is over circulaire economie. Met de ontwikkeling van de MOOC Organising for Sustainability kreeg de community een helder doel voor ogen. Docent en onderzoeker Ivo Kothman bij Saxion-academie FEM vertelt hoe dit tot stand is gekomen.
![Marijn en Coen EUR](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2022-04/marijn-en-coen_0.png?h=777a06b4&itok=o2vF29pM)
edubadges zeggen iets over de student, maar ook over de opleiding
Soft skills minstens zo belangrijk als diploma’s en theoretische kennis. Maar hoe toon je aan dat je die teamplayer met sterke communicatieve vaardigheden bent? Of dat je jouw ideeën overtuigend presenteert? De EUR ziet hierin een rol voor edubadges. Martijn van den Doel en Coen Fierst van Wijnandsbergen aan het woord.
![Erik Horsthuis](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2022-04/erik-horsthuis-groot_0.jpg?h=0c2904f9&itok=jQ1B8S8x)
Realistische casussen van echte bedrijven
Om de kern van het vak data-analyse te doorgronden, wil je als docent dat studenten aan de slag kunnen met realistische gegevens. Hogeschool Saxion ontwikkelde een MOOC over Business Analytics waarin studenten praktisch aan de slag kunnen met fictieve data van echte bedrijven. Erik Horsthuis, docent Bedrijfseconomie bij Saxion vertelt er meer over.
![Carissa Champlin](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2022-03/carissa_0.jpg?h=9a9b1b7e&itok=90ieNm9b)
Vakcommunity Urban Resilience leert studenten kijken door de lens van veerkracht
Vier Nederlandse technische universiteiten hebben een platform gebouwd voor toekomstige generaties ingenieurs. De levendige vakcommunity verzamelt en ontwikkelt open leermaterialen over urban resilience. Carissa Champlin van TU Delft vertelt hoe zij dit georganiseerd hebben.
Samenwerken aan leermaterialen komt de kwaliteit van het onderwijs ten goede
Vier universiteiten binnen een vakcommunity werken samen aan een open toegankelijke databank met statistiekopgaven. Marleen de Moor van VU Amsterdam vertelt hoe dit tot stand kwam.
![Ron de Graaf](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2021-12/ron-de-graaf.jpg?h=da368146&itok=8KyUi44P)
edubadges zijn dé manier om studenten te belonen voor vaardigheden
Alle studenten krijgen hetzelfde diploma, maar hoe zorg je dat ze zich toch kunnen onderscheiden? Ron de Graaf van mboRijnland legt uit dat hun studenten beloond worden voor vaardigheden die ze opdoen.
![Brenda Lems en Manon Mostert](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2021-12/foto-combi-hogeschool-rotterdam.png?h=f2f26917&itok=hy8ykrPP)
Met edubadges kunnen we vaardigheden van studenten beter differentiëren
Bij Hogeschool Rotterdam kunnen studenten vaardigheden opdoen op het niveau dat bij hen past. Brenda Lems en Manon Mostert vertellen hoe zij edubadges inzetten om de vaardigheden te differentiëren.
![Jasper van Winden - hybride classroom2](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2021-07/van-winden-03_2.jpg?h=a141e9ea&itok=g7RXDe9M)
Hybride onderwijs met een voetpedaal
“Mijn stijl van doceren vragen om veel interactie en veel minder om eenrichtingsverkeer.” Jasper van Winden (UU) vertelt over zijn initiatieven om het onderwijs interactiever te maken.
![Student PleitVRij](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2021-06/20210610-project-pleitvrij-hr-30cm-29.jpg?h=6f8e2d4a&itok=idytbzmd)
Studenten leren virtueel pleiten met PleitVRij
Rechtenstudenten oefenen het pleiten in een virtuele omgeving om op een realistische manier hun spreekvaardigheid oefenen én van elkaar leren. Sylvia Moes (VU) en Adriaan Wierenga (RUG) vertellen over hun ervaringen.
![Martijn de Hamer HvA](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2021-07/martijn-de-hamer-bron-hvana.jpg?h=8576ee60&itok=87hT_xKn)
Studiedata gebruiken - beter goed dan haastige spoed
De HvA wil de kansen van studiedata goed benutten, en gaat daarbij behoedzaam te werk. Martijn de Hamer, functionaris gegevensbescherming, vertelt hoe zij omgaan met het fenomeen studiedata.
![Harrie van der Meer](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2021-03/harrie-van-der-meer_0.jpg?h=604d0850&itok=jr_5_vKF)
Vakcommunity Information Literacy geeft zelf het goede voorbeeld
Bibliotheekmedewerkers, die in de vakcommunity Information Literacy verenigd zijn, delen zelf ook de eigen leermaterialen. Harrie van der Meer vertelt waarom delen belangrijk is en welke rol edusources speelt.
![Pieter Bots TUDelft](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2020-06/surf_pieter_bots_26-low.jpg?h=a06f768b&itok=N-XQ9OW7)
PRESTO: Peer assessment in estafettevorm
De leerestafette is een innovatieve en leerzame onderwijsvorm, maar ook een moreel dilemma. Pieter Bots over de leerestafette die nog een stap verder gaat dan peer feedback: studenten beoordelen elkaars werk met 1 tot 5 sterren.
![Stefan Hugtenburg TU Delft](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2021-03/pasfoto-stefan_hugtenburg.jpg?h=9bdf9669&itok=DTc4Ya_W)
Gamified kennisplatform daagt studenten uit om elkaar te helpen
Stefan Hugtenburg legt uit hoe zij studenten via een kennisplatform met spelelementen uitdagen om meer kennis uit te wisselen. Om zo hun hechte kennisgemeenschap weer nieuw leven in te blazen.
Lees ook de SURF Magazine-artikelen over het onderwijsveld
![1 jaar online onderwijs](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2021-03/surf-illustratie-een-jaar-online-onderwijs-hires.png?h=421d2311&itok=-x9viTzG)
1 jaar online onderwijs: tijd om te bepalen wat we moeten behouden
Een jaar geleden gingen de onderwijsinstellingen vrijwel binnen één weekend over op volledig online onderwijs. Bestuurders Han van Krieken van de Radboud Universiteit, Enno van der Werff van het Alfa-college en Christien Bok van SURF kijken terug op een bewogen jaar.
![Vrouw met streepjes werkt aan laptop](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2020-03/woman-in-black-and-white-striped-dress-shirt-using-black-3740568.jpg?h=606913df&itok=HvhqueG0)
Zonder veel gedoe een vak bij een andere instelling volgen
In de pilot Studentmobiliteit zet de zone Flexibilisering van het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ict met drie universiteiten, een academisch ziekenhuis en SURF de eerste stappen naar een toekomst waarin een student zich zonder veel gedoe kan inschrijven bij een vak van een andere instelling.
![Femke Zomerman en Jelmer Schinkel](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2020-12/jelmer-en-femke.jpg?h=3d99186c&itok=rjtwvoaX)
'Ik durf online sneller vragen te stellen dan in een volle collegezaal'
Sinds de lockdown in maart 2020 veranderde het leven van studenten ingrijpend. Drie van hen vertellen hoe zij de overgang naar online onderwijs hebben ervaren.
![Christien Bok achter laptop](/files/styles/paragraph_image_narrow/public/2020-06/6.-publieke-waarden-surf_cover_videocall_14-webbeeld.jpg?h=57824da7&itok=pWRGlgIE)
Het post-coronatijdperk vraagt om een langetermijnvisie op publieke waarden
Onderwijsinstellingen zien zich geconfronteerd met een dilemma: hoe borgen ze publieke waarden bij de massale inzet van commerciële platforms voor online onderwijs? Karen Maex (UvA), José van Dijck (UU) en Christien Bok (SURF) over mogelijke oplossingen.